Có những ngày như ngày hôm nay, ngồi bên khung cửa sổ, ngắm mây bay, nắng vàng, giỏ hoa treo bên hiên nhà khoe sắc rạng rỡ, con cá nhỏ tung tăng trong bể như thể vui không muốn dừng. Ấy vậy mà lòng cứ hoang hoải buồn. Ba mươi lăm năm trước, ngày này mẹ sinh ra tôi. Sau ba mươi lăm năm, nếm trải những buồn vui cười khóc ở đời, hôm qua giật mình chải đầu thấy tóc ló ra một sợi trắng.
Ngày còn nhỏ, cứ mỗi dịp sinh nhật lại nhận được thật nhiều thiệp hoa với nhiều lời chúc. Lời chúc cho xinh đẹp, cho học giỏi, cho những ước mơ trở thành hiện thực. Bây giờ lớn rồi mới nhận ra, ngày ta bé và ngày ta lớn, mọi thứ hoàn toàn khác nhau. Những thứ khi xưa ta tưởng là chân lý thực ra khi lớn lên lại hoàn toàn không phải vậy.
Lúc bé, cứ ước mình lớn thật nhanh, để được làm những gì mình thích, được đến những nơi mình muốn, để thoát khỏi sự kìm cặp của mẹ cha. Lớn lên rồi chỉ ước có thể bé lại như xưa, để được cha cõng trên lưng, được mẹ xoa lưng ru ngủ, để nũng nịu với chị với anh, sớm tối cùng nhau quây quần trong ngôi nhà nhỏ.
Lúc bé, cứ nghĩ sai thì xin lỗi là xong, là người kia hết giận. Lớn lên rồi mới biết, khi mình làm người khác tổn thương giống như đóng một cái đinh lên tường. Dù có nhổ cái đinh đi rồi thì lỗ hổng vẫn còn đó, ghi dấu một vết đau không dễ gì lành được.
Lúc còn bé cứ tưởng cười là vui, là hạnh phúc. Lớn lên rồi mới biết, có những giọt nước mắt còn vui hơn những trận cười. Là giọt nước mắt ngày người mình yêu thương trao vòng nhẫn cưới, là giọt nước mắt lần đầu nhìn con yêu trong ngày sinh nở, là giọt nước mắt bởi những may mắn và hạnh phúc bất ngờ. Là có những khi không dưng lại khóc bởi một vòng tay ôm ấm áp.
Lúc bé cứ tưởng khóc là buồn. Lớn lên rồi mới nhận ra, không phải lúc nào buồn cũng có thể khóc. Sợ nhất là những khi buồn nhưng không thể khóc. Đó là khi nỗi đau ập đến nhưng mắt vẫn ráo hoảnh, tỉnh táo đến vô hồn, chỉ có tâm can như bị ai dày vò, như bị con gì cắn rỉa từng chút một.
Lúc bé, cứ nghĩ ở chốn đông người sẽ không cô đơn. Lớn rồi mới nhận ra, cô đơn không phải là khi ta ở một mình. Cô đơn là khi ta ở giữa chốn đông người, giữa ồn áo náo nhiệt, giữa xôn xao nói cười nhưng vẫn thấy lẻ loi, vẫn thấy mình bơ vơ, cô độc.
Lúc bé, cứ nghĩ nếu lạnh chỉ cần mặc nhiều áo sẽ ấm. Lớn lên rồi mới biết, có những cơn ớn lạnh không phải bởi gió mưa mà bởi sự lạnh lùng của lòng người, sự hững hờ vô tâm của những thương yêu bên cạnh.
Lúc bé, cứ nghĩ quên một người thật khó. Lớn lên rồi mới nhận ra, chỉ cần xa nhau là sẽ quên, là mọi yêu thương nhớ mong nhạt dần rồi tắt hẳn. Quên một người thật ra rất dễ, yêu thật lòng một người mới khó, khó đến mức chính bản thân mình cũng không biết rõ có thể yêu nhau được bao lâu.
Lúc bé, khi vừa mới biết đỏ mặt, khi vừa chớm tương tư, khi vụng dại với cái nắm tay đầu tiên, nụ hôn đầu tiên, cứ nghĩ tình yêu là thứ gì đó thật tuyệt vời. Giờ lớn rồi mới nhận ra, đó là thứ tình cảm khiến ta hạnh phúc tột cùng nhưng cũng tột cùng đau khổ. Giờ thì biết, tình yêu có lúc là tất cả, có lúc chẳng là gì cả. Một người đôi khi quan trọng hơn cả thế giới nhưng rồi có lúc lại dửng dưng hơn cả người dưng.
Lúc bé, cứ ngỡ tình yêu là thứ bền chặt, một khi đã yêu chỉ có cái chết mới có thể chia lìa. Giờ lớn rồi mới nhận ra, những thứ đó chỉ có trong truyện ngôn tình. Tình yêu thực ra rất mong manh, là thứ dễ vỡ tan nhất. Như mưa bóng mây ồn ào một lúc rồi tạnh ráo hẳn, như bong bóng xà phòng lung linh sắc màu nhưng rồi tan biến ngay giữa thinh không.
Lúc bé, cứ nghĩ cuộc sống là những ngày mình đang sống. Lớn lên rồi mới nhận ra, cuộc sống là cả những ngày hôm qua với bao kỉ niệm yêu thương, những mất mát, dỗi hờn, những nuối tiếc không thể làm lại. Cuộc sống là cả những ngày chưa đến với bao nhiêu ước mong, dự định và những lo lắng chất chồng.
Nếu mình cứ bé mãi, có phải mọi thứ đều đơn giản như nắng là nắng, mưa là mưa, vui thì cười, buồn thì khóc. Có phải cuộc đời sẽ giản đơn hơn như một bài toán nhân chia trừ cộng. Chỉ tiếc cuộc đời không là thế. Những gì ta tưởng khi bé và những gì ta nhận ra khi trưởng thành thật không hề giống nhau.
Sáng nay, mẹ gọi điện. Hầu như không sinh nhật năm nào là mẹ không gọi điện. Mẹ hỏi “sinh nhật năm nay có gì vui không con?”. Nước mắt cứ thế lặng lẽ rơi, muốn nói với mẹ rằng “ngày con còn bé chỉ thích được đi xa. Giờ con ở xa, con chỉ muốn được về nhà”.
Lê Giang