Lịch làm việc dày đặc, thường xuyên đi công tác xa nhưng anh và bà xã vẫn luôn sắp xếp được thời gian vun vén cho tổ ấm nhỏ của mình. Cùng khám giá bí quyết dạy con cực độc đáo của gia đình MC Phan Anh qua chùm phóng sự ngắn dưới đây:

1. Chào MC Phan Anh – "ông bố quốc dân" của ba thiên thần cực thông minh và đáng yêu. Anh có thể chia sẻ về phương pháp và định hướng giáo dục của anh và bà xã dành cho các con không?

Đối với gia đình tôi, mỗi độ tuổi khác nhau sẽ áp dụng một mục tiêu và định hướng khác nhau. Về cơ bản tôi muốn con đến trường phải có cảm giác thật thoải mái. Mục đích tiếp đến mới là học. Học không chỉ là đón nhận thông tin, mở mang kiến thức mà là học các kỹ năng: Kỹ năng tồn tại, kỹ năng sống và quan trọng nhất là rèn luyện nhân cách để làm người. Vợ chồng tôi chủ trương các con phải tự học, tự rèn luyện. Đối với vấn đề làm bài ở nhà thì thần chú là chính tiêu đề một cuốn sách "Con nghĩ đi, mẹ không biết".

2. Anh chị mong muốn con mình có được những gì trong hành trang đầu đời - từ những năm tháng tuổi thơ đến tuổi học trò của con?

Tôi muốn các con những năm mẫu giáo đến trường là được vui chơi, được kết bạn, học hát, học nhảy, các con học cách sống chung và chia sẻ với bạn bè... Những điều đó chủ yếu các con sẽ được học qua việc chơi. Lớn hơn các con cần thêm những kiến thức, thông tin, mở mang hiểu biết. Tôi mong các con sẽ có thật nhiều những trải nghiệm thực tế chứ không chỉ đơn thuần là sách vở… Và điều quan trọng nhất, là trong suốt quãng thời gian đó, cha mẹ hãy ở bên con.

3. Theo anh, vai trò của cha mẹ trong việc học của con như thế nào? Cha mẹ có thể và nên giúp đỡ và hỗ trợ con như thế nào? Có những yếu tố nào hay nguyên tắc nào mà anh thấy mình cần thận trọng cân nhắc và tuân thủ trong việc đồng hành với con trong học tập?

Cha mẹ ở bên con nhưng tôi nghĩ mình không được làm thay con, suy nghĩ thay con. Ví dụ, con tôi không làm được bài cũng không sao, miễn là con đã dành thời gian suy nghĩ nghiêm túc về bài đó. Các con tôi sẽ không có câu trả lời nếu hỏi bố mẹ bài này làm thế nào? Tuy nhiên, chúng tôi có thể trao đổi về những điều gì đó liên quan đến sự mở rộng kiến thức văn hoá, xã hội… hoặc dành thời gian để đố nhau những câu hỏi hoặc dạng bài tương tự.

Quan trọng nhất là giúp con ý thức được việc học là trách nhiệm của các con, giúp con xây dựng thói quen học tập và bổ sung kiến thức. Việc đọc sách là điều được khuyến khích trong gia đình tôi.

4. Bố mẹ cũng trưởng thành dần trong vai trò làm cha mẹ mỗi ngày theo phát triển của con. Anh có thể chia sẻ một số dấu ấn và một số điều quan trọng anh rút ra trong quá trình "trưởng thành của ông bố Phan Anh" được không?

Thật sự con cái giúp tôi trưởng thành. Con cái giúp mình thay đổi những thói quen xấu. Khi tôi muốn các con lắng nghe mình, tôi cũng học được việc phải lắng nghe con cái. Tôi muốn các con trách nhiệm với học tập, tự tôi phải nhắc nhở trách nhiệm của mình với gia đình, với xã hội. Tôi muốn các con không quát bạn bè, không tấn công bạn bè... thì chính tôi phải nhẹ nhàng, và tuyệt đối không đòn roi với các con. Bố mẹ là tấm gương. Nếu bạn muốn con bạn ra sao, cách tốt nhất là bạn hãy cố gắng thể hiện như thế hay mong muốn, phấn đấu làm được như thế.

5. Công việc bận rộn và thường xuyên phải đi công tác, anh hỗ trợ con học tập như thế nào?

Tôi đã có thời gian phó mặc việc dạy dỗ con cái cho vợ. Việc đó cũng là nguyên nhân gây ra những bất đồng rất lớn giữa chúng tôi sau này. Về sau khi tôi nhận ra những nguy cơ rạn nứt quá lớn, đồng thời nguy cơ con cái bị biến thành những sản phẩm mâu thuẫn bởi lối nhào nặn không đồng nhất của bố mẹ. Tôi thay đổi dần. Tôi phải đọc sách, tham gia lớp học - không chỉ một mình mà cùng với vợ nữa.

Quan trọng nhất là cả bố mẹ đều phải đồng thuận và thống nhất định hướng, nguyên tắc rồi cứ thế mà làm. Không ai được phép đơn lẻ phá vỡ nguyên tắc: lúc đó thì dù ai có phải đi công tác, mọi việc cũng vẫn đi vào nề nếp.

6. Một trong những khó khăn của cha mẹ là nắm bắt được tình hình học tập của con một cách cụ thể và thường xuyên để có thể hỗ trợ đúng đắn và kịp thời khi con cần. Kinh nghiệm của anh để nắm bắt được tiến trình học tập của con là như thế nào?

Thực ra nói không can thiệp vào việc học của con nhưng chúng tôi không bỏ mặc. Khi còn ở các lớp tiểu học, đặc biệt là lớp một, bà xã tôi vẫn bám sát việc học của con hàng ngày: xem bài vở của con và cho con luyện đọc vì đây là một kỹ năng cần luyện tập nhiều để ghi nhớ mặt chữ. Kiến thức ở tuổi này chưa có gì quá phức tạp và trẻ cần được tạo hứng thú, nên bà xã tôi bám sát con mỗi tối. Giúp con hình thành thói quen học tập. Bắt đầu từ năm lớp hai thì công việc sẽ dần áp dụng thần chú "con nghĩ đi bố mẹ không biết". Chủ yếu là khuyến khích con và ký vào giấy xác nhận với nhà trường rằng con đã hoàn thành thời gian học tập.

Đầu cấp 2 là giai đoạn kiến thức bắt đầu đa dạng, có quá nhiều thứ mình không biết, nhưng việc trao đổi của con với bố mẹ lại nhiều hơn, đặc biệt là các môn văn hóa, xã hội, kỹ năng sống, công dân toàn cầu. Con gái tôi thường hay chủ động hỏi ý kiến bố mẹ về những dự án mà các con làm. Vợ chồng tôi cũng rất hào hứng chia sẻ với cháu quan điểm của mình. Bây giờ con đã là một cá thể độc lập, tự chủ, trưởng thành hơn, ý thức tự học rất cao và các con cũng áp dụng công nghệ hiện đại vào trong học tập. Các ứng dụng này không chỉ giúp ích hữu hiệu cho con mà còn có chức năng thông báo tình hình học tập của con nữa.

7. Hiện nay trên thế giới và ở Việt Nam, xu hướng sử dụng các ứng dụng giáo dục để hỗ trợ học sinh học tập cũng như giúp nhà trường và cha mẹ theo dõi, tương tác với con ngày càng phát triển. Anh chị áp dụng những ứng dụng này trong việc dạy con như thế nào?

Thực tế là trẻ con thành phố bây giờ gắn với công nghệ rồi. Công nghệ không xấu nếu chúng ta dùng những ứng dụng tốt. Ví dụ như bạn nhỏ nhất nhà tôi, Nhật Minh (Pooh), 6 tuổi thì dùng các ứng dụng dạy tiếng Anh và các trò chơi giáo dục giúp phát triển tư khả năng quan sát, nhận biết hình ảnh, tư duy ngôn ngữ, các phép đếm đơn giản… Đây cũng là yêu cầu của giáo viên đối với con và phụ huynh. Mỗi tối chúng tôi đều phải mở ứng dụng lắng nghe con hoàn thành bài đọc. Kết quả sẽ được ghi nhận và gửi cho giáo viên. Nếu thấy chưa hoàn thành giáo viên và phần mềm cũng nhắc nhở ngay.

Với hai bạn lớn là Bảo Anh (bé Bo) học lớp 7 và Bảo Minh (Bin) học lớp 3, các cháu sử dụng một số ứng dụng (theo hướng dẫn của nhà trường) là Raz Kids, IXL.com; Connect to the World và Reading Eggs. Các ứng dụng này hỗ trợ học các môn Tiếng Anh, Toán và Khoa học, điển hình là IXL.com dành cho các bạn học từ tiểu học đến hết cấp 2.

Bảo Anh cũng có sử dụng một phần mềm trợ giúp học bài ở nhà, điểm đặc biệt của phần mềm này là Việt Nam sản xuất, là hocbaionha.com. Chương trình hỗ trợ học sinh cấp trung học cơ sở, có hai môn Toán và Ngữ Văn, bám theo chương trình chính khóa của Bộ Giáo Dục nên có thể hỗ trợ trực tiếp vào việc học tập của con theo chương trình học ở trường.

8. Anh thấy các ứng dụng giáo dục tốt có thể giúp con mình như thế nào? Đáp ứng được các nhu cầu gì của con và của anh?

Ngoại trừ hocbaionha.com, các ứng dụng khác mà các bé nhà tôi đang sử dụng đều do nước ngoài sản xuất, bằng tiếng Anh và chất lượng rất tốt: nội dung phong phú, có mục đích sư phạm rõ ràng, có lộ trình học thiết kế chuẩn mực theo sự phát triển của trẻ, và hình ảnh sống động, lôi cuốn.

Còn về hocbaionha.com, mặc dù hình ảnh không sinh động bằng các ứng dụng của nước ngoài nhưng quan trọng lại có nội dung kiến thức được soạn thảo rất kỹ lưỡng, chi tiết, mạch lạc và dễ hiểu. Bài tập của hocbaionha.com tôi thấy cũng rất hay, có nhiều điều mới mẻ hơn so với các sách bài tập hiện nay, và việc trả lời câu hỏi bằng cách tương tác trực tiếp và có được phản hồi ngay là cập nhật theo xu hướng của các sản phẩm giáo dục trên thế giới và rất hiệu quả cho người học.

Các bé học các chương trình này để bổ sung kiến thức cho chương trình dạy ở trường và được lôi cuốn vào việc học một cách tự nhiên. Mình thấy các ứng dụng chất lượng giúp đỡ được trẻ và cha mẹ rất nhiều.

Cảm ơn Phan Anh về những chia sẻ chân thành. Chúc anh và đình nhỏ của mình luôn hạnh phúc và ngập tràn tiếng cười.